Skyr: Wat is het en hoe maak je het zelf?
De schappen in de supermarkt liggen tegenwoordig vol met buitenlandse delicatessen. Eén daarvan is Skyr, wat een typisch IJslands product is. Skyr is qua textuur het best te vergelijken met magere kwark of goed ingedikte melkkefir. Hoewel Skyr naar verluid al honderden jaren in IJsland wordt gegeten, is dit melkproduct oorspronkelijk door de Vikingen vanuit Noorwegen meegebracht naar het eiland. Oorspronkelijk komt Skyr dan ook uit Noorwegen in plaats van uit IJsland.
Tegenwoordig kunt u ook in Nederland in vrijwel elke supermarkt Skyr kopen. Zelfs low-budget supermarkten als de Lidl en de Aldi hebben Skyr in hun assortiment opgenomen. Maar hoe gezond is Skyr nu eigenlijk? En is het ook makkelijk zelf te maken? We hebben ons eens goed verdiept in de wereld van Skyr!
In dit artikel leest u:
- Wat Skyr is
- Hoe Skyr precies wordt gemaakt
- Wat de belangrijkste verschillen en overeenkomsten tussen Skyr en melkkefir zijn
- Hoe gezond Skyr precies is
- Hoe Skyr eenvoudig zelf gemaakt kan worden
- Waar Skyr gekocht kan worden
Wat is Skyr precies?
Zoals u in de introductie van dit artikel al kon lezen, is Skyr een uit IJsland afkomstig melkproduct. Skyr kan het best worden omschreven als een combinatie van magere kwark en yoghurt. De textuur is wat dunner dan magere kwark en wat dikker dan yoghurt en komt daarmee redelijk goed overeen met de textuur van melkkefir. De smaak van Skyr hoort mild en licht zurig te zijn, met een zoete nasmaak. Hoewel vaak te lezen is dat Skyr haar oorsprong in IJsland vindt, is dit niet helemaal juist. Oorspronkelijk hebben de Vikingen dit melkproduct namelijk uit Noorwegen meegenomen naar IJsland.
Hoe wordt deze IJslandse kwark gemaakt?
Oorspronkelijk wordt Skyr met gepasteuriseerde, afgeroomde melk gemaakt. Hier worden volgens, net als bij melkkefir, levende bacterieculturen aan toegevoegd. Daarnaast wordt er actieve Skyr toegevoegd, waarmee de bacteriegroei in de kwark wordt gestimuleerd. Tot slot wordt er ook stremsel aan de kwark toegevoegd om de eiwitten te laten uitvlokken. Doordat het stremsel uiteindelijk uit de kwark wordt gefilterd en de (vloeibare) wei hiermee uit de Skyr verdwijnt, is het eindproduct een dikkige yoghurt.
Helaas is de Skyr die u in de schappen van Nederlandse supermarkten als de Lidl en de Albert Heijn vindt vaak niet op een traditionele manier gemaakt. De Skyr die u in Nederland kunt kopen is daarom qua smaak eigenlijk niet te vergelijken met de Skyr kwark uit IJsland. Om zoveel mogelijk bij de authentieke smaak in de buurt te komen, kiezen steeds meer mensen er daarom voor om zelf Skyr te maken. Dit proces blijkt namelijk helemaal niet zo moeilijk te zijn en het resultaat is doorgaans een stuk lekkerder dan de ‘namaak Skyr’ uit de supermarkt.
Belangrijkste verschillen tussen Skyr en melkkefir
Hoewel Skyr vaak wordt vergeleken met melkkefir, zijn er wel duidelijke verschillen. Zowel Skyr als melkkefir heeft in principe een probiotische werking, omdat er gezonde, levende bacterieculturen aan worden toegevoegd. Toch blijkt uit verschillende onderzoeken dat de hoeveelheid levende bacteriën in het eindproduct bij melkkefir een stuk groter is dan bij Skyr. In vergelijking met melkkefir bevat Skyr wel wat meer eiwitten. Als u vooral op zoek bent naar een probiotische yoghurtsoort om uw darmflora te verbeteren, dan kun u het best kiezen voor melkkefir. Daarnaast kunt u ook beter voor melkkefir kiezen als u lactose-intolerant bent. In tegenstelling tot Skyr, zit er in melkkefir namelijk bijna geen lactose meer. Als u het belangrijk vindt dat de yoghurt vooral veel eiwitten bevat, dan is Skyr waarschijnlijk uw eerste keuze.
Hoewel Skyr en melkkefir qua textuur erg op elkaar lijken, verschilt de manier waarop het gemaakt wordt aanzienlijk. Daar waar melkkefir met twee eenvoudige ingrediënten wordt gemaakt, namelijk melk en melkkefirculturen, is het maken van Skyr wat complexer. In de praktijk zijn beide yoghurtsoorten echter eenvoudig zelf te maken.
Hoe gezond is Skyr eigenlijk?
Health guru’s zijn enorm enthousiast over deze IJslandse kwark, maar hoe gezond is Skyr nu eigenlijk? We zijn op onderzoek gegaan en hebben hierbij gekeken naar de voedingswaarde van Skyr.
Wat is de voedingswaarde van Skyr yoghurt?
De exacte voedingswaarde van Skyr is ervan afhankelijk of u het product in de supermarkt koopt of zelf maakt. We hebben in dit voorbeeld de voedingswaarde van Arla Skyr als voorbeeld genomen.
Per 150 gram naturel Skyr is de voedingswaarde als volgt:
- Energie: 93 kcal
- Vet: 0 gram
- Verzadigd vet: 0 gram
- Koolhydraten: 6 gram
- Waarvan suikers: 6 gram
- Eiwit: 15 gram
Conclusie: Skyr gezond of niet?
De ‘naturel’ versie van Skyr uit de supermarkt bevat ontzettend veel eiwitten, geen vetten en relatief weinig suiker. Als we echter kijken naar de voedingswaarde van Skyr in andere smaken dan naturel, dan zijn we een heel stuk minder positief gestemd. Opvallend is bijvoorbeeld dat de hoeveelheid suiker in bijvoorbeeld Skyr honing en Skyr framboos-cranberry (beide van fabrikant Arla) dubbel zo hoog is als de naturel variant. Onze conclusie is daarom dat de ‘naturel’ Skyr van Arla als gezond kan worden bestempeld en dat u de andere smaakjes beter in de schappen kunt laten liggen. Natuurlijk moeten we ook concluderen dat het zelf maken van Skyr vrijwel altijd gezonder is, want u kunt dan zelf bepalen en controleren wat er allemaal in de yoghurt zit.
Hoe kan ik zelf Skyr maken?
Wij zijn zelf altijd van het principe ‘waarom iets in de supermarkt kopen, terwijl je het ook eenvoudig zelf kunt maken’. Zo is dat ook bij Skyr, want ook deze IJslandse kwark is ontzettend gemakkelijk zelf te maken. Bijkomend voordeel is dat u hierdoor precies weet wat er allemaal in de yoghurt gaat. Daarnaast is de smaak van Skyr uit de supermarkt niet te vergelijken met hoe de IJslanders het maken. Door zelf Skyr te maken kunt u qua smaak hier echter wel heel dicht bij in de buurt komen! Benieuwd hoe u zelf eenvoudig Skyr kunt maken? Bekijk dan meteen het onderstaande recept!
Authentieke IJslandse Skyr maken (recept)
Equipment
- Kookpan met anti-aanbaklaag (inhoud 4 liter)
- Roerlepel
- Kookthermometer
- Een grote kom
- Een kaasdoek
- Een vergiet
Ingrediënten
- 4 liter magere melk
- 3 of 4 eetlepels naturel Skyr
- Stremsel
Instructies
- Was de kookpan vooraf goed met heet water, om besmetting met ongewenste bacteriën te voorkomen
- Giet de 4 liter magere melk in de pan en zet het op laag tot middelhoog vuur
- Roer regelmatig door en laat het geheel een temperatuur bereiken van 95 graden Celcius. Het kan gerust ongeveer 30 minuten duren totdat de melk deze temperatuur heeft bereikt; het is belangrijk het rustig te laten verwarmen.
- Haal de kookpan van het vuur als de melk een temperatuur van 95 graden Celcius heeft bereikt (gemeten met een kookthermometer).
- Laat de melk op kamertemperatuur afkoelen naar 45 graden Celcius (gemeten met een kookthermometer)
- Meng in een kom 3 of 4 eetlepels naturel Skyr (bijvoorbeeld huismerk van de supermarkt of van Arla) met een paar eetlepels van de warme melk (45 graden Celcius). Roer het geheel goed door totdat het goed gemengd is. Giet het mengsel vervolgens in de pan.
- Los een kwart tablet stremsel op in een kleine hoeveelheid water, doe dit vervolgens in de pan en meng het geheel grondig.
- Dek de pan af met een deksel, wikkel de pan vervolgens in twee grote handdoeken en laat het 16 tot 24 uur op een warme plek staan.
- Na 16 tot 24 uur is de Skyr goed ingedikt en zal er een laag wei (vloeistof) gevorm zijn. Zet de vergiet op de grote kom en leg vervolgens de kaasdoek over de vergiet heen.
- Schep met een grote lepel of een bekertje alvast zoveel mogelijk wei (vloeistof) uit de pan. Snijd de dikke yoghurt volgens in stukken en doe deze stukken stuk voor stuk in de vergiet met kaasdoek.
- Pak de hoeken van de kaasdoek beet en vouw het dicht. Oefen vervolgens druk uit op de kaasdoek, zodat de wei eruit lekt. Hoe beter u uw best doet met het uitlekken van de wei, hoe dikker de Skyr uiteindelijk zal worden.
- Hang de dichtgevouwde kaasdoek vervolgens ergens aan op (bijvoorbeeld de stang van een rekje) en zet de grote kom eronder. Laat het ongeveer 30 minuten verder uitlekken.
- Haal de Skyr vervolgens uit de kaasdoek en doet het in een bewaarpot. U kunt de opgevangen wei voor andere doeleinden gebruiken.
- U heeft nu authentieke Skyr gemaakt. Smakelijk!
Skyr uit de supermarkt: welke soorten zijn er?
In vrijwel elke Nederlandse supermarkt kunt u tegenwoordig Skyr kopen. Het is dan ook niet vreemd dat u door de bomen het bos niet meer ziet. We hebben een overzicht gemaakt van welke soorten Skyr u in de supermarkt kunt vinden.
Arla Skyr
De bekendste fabrikant van Skyr is Arla. In supermarkten als de Albert Heijn, Jumbo, Plus, Dirk en Hoogvliet kunt u Arla Skyr kopen. U heeft hierbij de keuze uit tal van verschillende smaakjes, waaronder naturel, aardbei, framboos-cranberry en honing. Hoewel al deze smaakjes verleidelijk klinken, bevatten deze varianten toch aanzienlijk meer suiker dan de ‘naturel’ variant.
Lidl Skyr
Bij de Lidl verkopen ze een huismerk Skyr die qua smaak zeker niet onderdoet voor de veel duurdere Skyr van fabrikant Arla. Lidl Skyr is verkrijgbaar in de smaken naturel, framboos, aardbei, bosbes en vanille. Vanzelfsprekend bevat Lidl Skyr met smaakjes wel veel meer suiker dan de naturel variant. Van alle supermarkten is de Skyr van de Lidl wel veruit het goedkoopst. Een bewuste keuze voor uw portemonnee dus!
Aldi Skyr
Sinds kort heeft ook budget-supermarkt Aldi Skyr in het assortiment opgenomen onder het huismerk ‘Milsani’. De prijs van huismerk Aldi Skyr is vergelijkbaar met die van supermarkten als de Jumbo en de Albert Heijn en ligt daarmee hoger dan de Skyr van de Lidl. In tegenstelling tot de Lidl Skyr, heeft u bij de Aldi echter niet de keuze uit verschillende smaakjes. De Aldi biedt namelijk alleen de naturel variant aan.
Jumbo Skyr
Ook bij de Jumbo kunt u een huismerk Skyr vinden. De Jumbo Skyr heeft vrijwel exact dezelfde voedingswaarde als de Arla Skyr en Lidl Skyr. Ook qua smaak is het verschil minimaal tussen het huismerk product en die van fabrikant Arla. Het verschil in prijs is echter wel aanzienlijk.
Albert Heijn Skyr
Tot slot kunt u ook huismerk Skyr bij de Albert Heijn kopen. De Albert Heijn Skyr bevat weliswaar iets meer vet (0.2 gram vet per 100 gram yoghurt) dan Arla Skyr, maar verder in de voedingswaarde van beide producten gelijk.
Conclusie: Skyr, doen of niet?
Nu we aan het eind van het artikel zijn aangekomen is het tijd om onze conclusie te trekken: Skyr, doen of niet? Als u op zoek bent naar een melkproduct met veel eiwitten en weinig calorieën, dan is Skyr waarschijnlijk geschikt voor u. Vindt u het belangrijker dat uw yoghurt gezondheidsvoordelen biedt? Dan kunt u beter melkkefir maken. In alle gevallen is het aan te raden om uw yoghurt zelf te maken, of u nu kiest voor Skyr of Melkkefir.
